Przejdź do treści

Zasiedzenie służebności przesyłu

Ustawodawca w przepisach Kodeksu cywilnego nie wskazuje wprost na możliwość nabycia służebności przesyłu w drodze zasiedzenia. Jednakże jak wynika z art. 3054 Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych. Z kolei w przypadku służebności gruntowej możliwe jest jej zasiedzenie, jeżeli polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia (art. 292 Kodeksu cywilnego). A zatem nabycie służebności przesyłu w drodze zasiedzenia możliwe jest tylko jeżeli przedsiębiorca przesyłowy korzysta z trwałych i widocznych urządzeń. Przy czym obie przesłanki – to jest trwałość oraz widoczność urządzeń, muszą wystąpić łącznie. W konsekwencji do zasiedzenia służebności nie będzie mogło dojść w przypadku urządzeń wprawdzie trwałych, ale niewidocznych lub urządzeń widocznych, ale nietrwałych.Przy czym przez pojęcie „urządzenie” użyte w art. 292 Kodeksu cywilnego należy rozumieć urządzenia służącego do doprowadzania lub odprowadzania gazu, energii elektrycznej, wody, pary oraz inne urządzenia o podobnym charakterze, będące wynikiem celowego działania, uzewnętrznione w trwałej postaci (G. Bieniek, Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna, Lexis Nexis, Warszawa 2008, s. 67).Urządzenie przesyłowe powinno być w zasadzie wykonane przez posiadacza służebności, a nie przez właściciela nieruchomości, z której posiadacz korzysta w zakresie służebności. Jedynie bowiem w takiej sytuacji urządzenie przesyłowe stanowi widoczny znak ostrzegający właściciela nieruchomości o korzystaniu z danej służebności (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 maja 1974 r., sygn. III CRN 94/74, OSNCP 1975, nr 6, poz. 94). Urządzenie przesyłowe nie może być urządzeniem wykonanym przez właścicielem nieruchomości obciążonej, jednak nie jest konieczne, aby wykonał je korzystający z tego urządzenia właściciel nieruchomości władnącej (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 kwietnia 2002 r., sygn. V CKN 972/00, OSP 2003, nr 7-8, poz. 100). Natomiast bez znaczenia jest z czyich materiałów urządzenie przesyłowe zostało wykonane.Kolejnym warunkiem nabycia służebności przesyłu w drodze zasiedzenia jest posiadanie samoistne (art. 336 Kodeksu cywilnego). Wskazać trzeba jednak, iż posiadanie samoistne zmierzające do zasiedzenia służebności gruntowej i służebności przesyłu należy  oceniać inaczej niż samoistne posiadanie zamierzające do zasiedzenia prawa własności nieruchomości. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 4 października 2006 r. (sygn. II CSK 119/06, Legalis) stwierdził bowiem, iż posiadanie prowadzące do nabycia służebności w drodze zasiedzenia ma inny zakres niż posiadanie prowadzące do nabycia przez zasiedzenia prawa własności, przy czym posiadanie służebności nie musi być wykonywanie w sposób ciągły, lecz stosownie do potrzeb. A zatem cechą posiadania samoistnego służebności przesyłu jest to, że władztwo posiadacza polega na korzystaniu z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności (w taki sposób w jaki czyni to podmiot mający służebność) i może ono być wykonywanie sporadycznie, w miarę potrzeby, jednakże musi charakteryzować się stabilnością.Terminy zasiedzenia określają przepisy art. 172 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli posiadacz samoistny służebności uzyskał posiadanie w dobrej wierze to do zasiedzenia dochodzi po upływie 20 lat od uzyskania tego posiadania. Jeżeli natomiast posiadacz służebności uzyskał posiadanie w złej wierze nabycie służebności w drodze zasiedzenia następuje po 30 latach. Bieg zasiedzenia służebności przesyłu rozpoczyna się od dnia przystąpienia przez samoistnego posiadacza służebności do jej wykonywania, to jest do korzystania z urządzeń przesyłowych w zakresie odpowiadającym treści tej służebności.Hasła kluczowe:służebność przesyłu, urządzenia przesyłowe, zasiedzenie służebności przesyłu

Masz pytania?

Skontaktuj się z naszym ekspertem

/
/