Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest ograniczonym prawem rzeczowym, które pozwala lokatorowi korzystać z mieszkania spółdzielczego. Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu spółdzielnia zobowiązuje się oddać członkowi lokal do używania, a członek zobowiązuje się wieść wkład budowlany oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni. Faktycznym właścicielem budynku, w którym znajdują się lokale mieszkaniowe, pozostaje spółdzielnia, której przysługuje prawo do gruntu pod budynkiem w postaci własności bądź użytkowania wieczystego. Ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu odbywa się poprzez zawarcie umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności (ad solemnitatem) pomiędzy spółdzielnią mieszkaniową, a uprawnionym, którym może być osoba fizyczna lub osoba prawna. Właściciel prawa jest uprawniony do korzystania z mieszkania i korzysta z takiej samej ochrony jak właściciel nieruchomości. Jest to prawo zbywalne, dziedziczne i podlegające egzekucji; może zostać obciążone hipoteką.
Jednak w wyniku nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 2007 r. wyeliminowano w polskiego systemu prawnego możliwość ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, nie eliminując jednocześnie istniejących już wcześniej ograniczonych praw rzeczowych w postaci spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Cały czas istnieje jednak możliwość przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Możliwość ta jest ograniczona terminem – do 31.12.2012 r.
Pomimo, że ustawodawca zdecydował się na wyeliminowanie możliwości ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa tego typu ustanowione przed 31.07.2012 r. nadal istnieją. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wygasa w przypadku:
- Zrzeczenia się spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
- Przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu
- Nabycia budynku lub udziału w budynku w toku likwidacji, postępowania upadłościowego lub egzekucyjnego przez podmiot niebędący spółdzielnią mieszkaniową.
Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu:
Nowelizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, która weszła w życie 31 lipca 2007 r., wprowadzono możliwość przekształcenia spółdzielczych własnościowych praw do lokalu w prawo odrębnej własności na preferencyjnych warunkach w porównaniu z zasadami obowiązującymi przed tą datą. Proces ustanowienia odrębnej własności lokalu rozpoczyna się od złożenia przez zainteresowanego stosownego wniosku, a kończy się podpisaniem umowy ze spółdzielnią o przeniesienie własności lokalu w formie aktu notarialnego i wpisem do księgi wieczystej.
Przekształcenie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu w pełną własność nie stanowi nowego nabycia. Ustanowienie odrębnej własności i przeniesienie prawa własności to jedynie przekształcenie formy prawnej władania rzeczą – nie nowe nabycie.
Na pisemne żądanie członka lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spółdzielnia mieszkaniowa jest obowiązana zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:
- spłaty przypadających na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami,
- spłaty zadłużenia z tytułu opłat związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni.
Spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni.
Ostatnim etapem przekształcenia we własność hipoteczną jest umowa cywilnoprawna przed notariuszem. W przygotowanej przez notariusza umowie spółdzielnia przenosi własność lokalu wraz z tytułem do wyodrębnionej geodezyjnie nieruchomości gruntowej związanej z budynkiem. Zgodnie z treścią ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynagrodzenie notariusza za ogół czynności notarialnych dokonanych przy zawieraniu umowy wynosi 1/4 minimalnego wynagrodzenia za pracę .Tak jak koszty sądowe, obciążają one osobę, na rzecz której spółdzielnia dokonuje przeniesienia własności lokalu.
Na pisemne żądanie członka spółdzielni mieszkaniowej albo osoby niebędącej członkiem spółdzielni, którym przysługuje prawo do miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu, spółdzielnia jest obowiązana przenieść na te osoby ułamkowy udział we współwłasności tego garażu, przy zachowaniu zasady, jeżeli statut spółdzielni nie stanowi inaczej, że udziały przypadające na każde miejsce postojowe są równe, po dokonaniu przez nich spłat.
Hasła kluczowe:
Skomentuj