Do hipoteki mają zastosowanie ogólne przepisy o ograniczonych prawach rzeczowych, znajdujące się w kodeksie cywilnym, z wyjątkiem art. 251 kc. Jednak przede wszystkim hipoteka uregulowana została w ustawie z 06.07.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Regulacja hipoteki uległa istotnym zmianom zawartym w ustawie z 26.06.2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece.
Zasada jawności ksiąg wieczystych – można o niej mówić w znaczeniu materialnym i formalnym. Jawność materialna opiera się na domniemaniach: prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym oraz, że prawo wykreślone nie istnieje. Jawność formalna natomiast polega na tym, że księgi wieczyste są dostępne dla każdego, istnieje możliwość przeglądania ich w sekretariatach wydziałów ksiąg wieczystych w sądach rejonowych, które je prowadzą.
Hasła kluczowe:
Wpis - wszystkie adnotacje składające się na treść ksiąg wieczystych, wskazujące na zmianę stanu prawnego lub na ustalenie tego stanu zgodnie z rzeczywistością. Wpisem do księgi jest także wykreślenie. Przeciwko domniemaniu prawa wynikającemu z wpisu w księdze wieczystej nie można powoływać się na domniemanie prawa wynikające z posiadania. Wpis może być dokonany na podstawie dokumentu z podpisem notarialnie poświadczonym, jeżeli przepis szczególne nie przewidują innej formy dokumentu.
Hasła kluczowe:
Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych – Ustawa o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.), art. 5-6. – W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze.
Realny system ksiąg wieczystych – księgi wieczyste zakłada się i prowadzi odrębnie dla każdej nieruchomości, bez względu a osobę właściciela. Księgi wieczyste mają charakter rejestru przedmiotowego – prowadzi się je dla konkretnej nieruchomości, ujawniając kolejne zmiany właściciela.
Hasła kluczowe:
Ograniczone prawa rzeczowe – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), art. 244. § 1. - Ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.
Hasła kluczowe:
Nabycie nieruchomości (działki, domu, lokalu) niezależnie, czy w celach mieszkaniowych czy inwestycyjnych, stanowi dla kupującego najczęściej istotny wydatek. Dlatego też chcąc uniknąć w przyszłości wymiernych strat należy gruntownie sprawdzić stan prawny nabywanej nieruchomości. Poniżej wskazane zostały najbardziej istotne okoliczności, jakie powinny zostać wzięte pod uwagę przez kupującego przed nabyciem nieruchomości.
Nabycie prawa od osoby uprawnionej
Księgi wieczyste – Ustawa o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.), art. 1. – Księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Księgi wieczyste zakłada i prowadzi się dla nieruchomości, które nie mają ksiąg wieczystych albo których księgi wieczyste zaginęły lub uległy zniszczeniu. Księgi wieczyste mogą być także prowadzone w celu ustalenia stanu prawnego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Hasła kluczowe:
